Beklijvende getuigenissen in Radio2-podcast 'Project Baby'

Als zwanger worden niet lukt op de plezantste manier, wordt het een uitdagend project.

Nele ontdekte een heel nieuwe wereld en maakte opnames tijdens elke stap in haar fertiliteitstraject: bij de gynaecoloog in het ziekenhuis, bij het verwerken van tegenslagen en tijdens het hopen op goed nieuws. Ze sprak ook met tientallen lotgenoten, waaronder Radio2-presentatrice Karolien Debecker en muzikant en televisiemaker Tijs Vanneste. Elk verhaal is anders en toch vaak heel herkenbaar voor wie ermee geconfronteerd wordt, van dichtbij of iets verderaf.

De getuigen delen meeslepende verhalen over potjes die gevuld en eicellen die geoogst moeten worden, hormooninspuitingen, embryo's in de diepvriezer, zwangerschapsverlies, de moed bijeen rapen en veel goedbedoelde opmerkingen. Leef mee met een man en vrouw die te kampen krijgen met slechte zaadcellen, een bewust alleenstaande mama die plots geen eicellen meer blijkt te hebben en een mannenkoppel dat hulp krijgt van de zussen van beide partners.

Nele maakte Project Baby samen met podcastmaker Wederik De Backer.

Niet alleen
Nele Ameloot (°1987) is sinds 2009 programmamaker bij Radio2. Ze werkt achter de schermen bij de zaterdagochtendshow 'Radio2 Weekwatchers' en programma's als 'Radio2 Zomerhit', 'Radio2 Aan zee', 'Radio2 Top2000' en 'FC Niels & Wiels'.

In 2018 kregen Nele en haar vriend Glenn Jones hun eerste kindje: Oliver. Het duurde anderhalf jaar voor Nele zwanger raakte. Toen het koppel graag een tweede kindje wou, ging het weer niet van een leien dakje en schakelden Nele en Glenn medische hulp in. In juli werd hun dochtertje Lauren geboren.

Door zelf open te vertellen over wat ze meemaakte, merkte Nele dat ze allerminst alleen was. Heel wat mensen worden geconfronteerd met een verminderde vruchtbaarheid. Dat heeft vaak een enorme impact, ook op hun omgeving. Voor vrienden en familie is het moeilijk om een juist beeld te vormen van hoe het eraan toe gaat als je medische hulp nodig hebt om een kinderwens waar te maken.

Het is dus belangrijk dat er veel gepraat wordt over dit thema. Ook de tragikomische fictiereeks 'De Club' zorgt voor de nodige gespreksstof. Dit verhaal over drie koppels die vrienden worden in de wachtzaal van de dienst fertiliteit kun je bekijken op VRT 1 en VRT MAX.

'Project Baby', een podcastreeks in acht afleveringen

1. Als zwanger worden niet lukt op de plezantste manier
Nele wil graag een tweede keer mama worden, maar net als de eerste keer loopt het zwanger worden niet bepaald vlot. Met hulp van de wetenschap proberen zij en haar vriend toch hun droom waar te maken.

Ook muzikant en televisiemaker Tijs Vanneste werd papa dankzij een medisch traject: 'Wij hadden een gynaecoloog met heel veel humor en die zei eigenlijk direct al lachend: de kans dat jij ooit natuurlijk zwanger wordt is een honderdste van een honderdste, meneer Vanneste. Dus uw soldaten, daar gaan we het niet van laten afhangen.'

Fertiliteitsarts Maryam Shiri, zelf moeder van twee kinderen die ze ook kreeg na vruchtbaarheidsbehandelingen, geeft meer uitleg bij de verschillende stappen in het proces.

2. Hormonen op hol
Wanneer er een etentje met collega’s gepland wordt, duikt er een praktisch probleem op. Wie zal de spuitjes in Nele’s buik toedienen? Radio2-presentatrice Kim Debrie to the rescue! Kim blijkt zelf ook ervaring te hebben met het zetten van hormoonspuitjes: 'In onze tijd was dat écht nog een taboe. Daar werd niet over gepraat.'

De vele hormonen en tal van onderzoeken hebben een impact op je relatie en liefdesleven. Dat merken ook Mathieu en Charlotte: 'We hebben vier jaar lang dat traject gehad. Ja, vier jaar lang wordt er gewoon pingpong gespeeld met uw libido.'

Je werk combineren met een vruchtbaarheidsbehandeling is ook allesbehalve evident. Fertiliteitsarts Maryam Shiri kreeg onlangs telefoon van een werkgever die niet begreep waarom zijn werkneemster zo vaak bij haar langs moest. Vaak gaan vrouwen alleen naar onderzoeken, maar Tijs Vanneste maakte er een erezaak van om er altijd bij te zijn.

3. Over zaad en oogsten
Wanneer bij de vrouw eicellen geoogst worden, moet ook de man zijn bijdrage leveren: een potje vullen! Daar heeft ook Tijs Vanneste bijzondere herinneringen aan.

Het zoontje van Radio2-presentatrice Karolien Debecker werd verwekt met haar eicel, maar gedragen door haar vriendin: 'Dan was zij eigenlijk zwanger van mij, wat een heel fijn idee was.'

Na het oogsten worden de eitjes bevrucht in een labo. Een afvalrace gaat van start. Hoeveel bevruchte eicellen zullen mooi delen tot een goed embryo? Nele krijgt haar resultaten te horen. Er wordt een afspraak gemaakt om een goed embryo in te brengen in haar baarmoeder. Maar dat belangrijke moment loopt niet zoals verwacht.

4. Hoop doet leven
Ook tegenslagen verwerken is deel van het traject. En dan is het een kwestie de hoop niet te verliezen. Als koppel moet je er allebei even hard voor willen blijven gaan. Tijs Vanneste: 'Heel dat proces, dat is een maker of een breker voor een relatie. Maar als het een maker is, dan is dat wel super stevig ook.'

Nele gaat langs bij haar vroegere buren Gilles en Doortje. 'Denk al maar aan adoptie', zei een arts hen. Ze slaagden er toch in samen zwanger te worden dankzij een vruchtbaarheidsbehandeling, maar moesten afscheid nemen van hun zoontje Walt. Ze getuigen hoe ze die donkere periode beleefd hebben.

5. Laat het los
Omdat er weinig open over gepraat wordt, is een fertiliteitstraject vaak een eenzaam proces voor wie het meemaakt. En voor de omgeving is het daardoor ook net heel moeilijk om te begrijpen. Goedbedoelde opmerkingen van vrienden of familie komen soms hard aan. Ook Tijs Vanneste kreeg wel eens ongepaste dingen te horen.

Alles even ‘loslaten’ lukt niet, zélfs niet wanneer je eindelijk zwanger bent. En goed nieuws voor de ene, is soms net heel confronterend voor de andere. Horen dat vrienden een kindje verwachten kan heel pijnlijk aanvoelen, vertellen Mathieu en Charlotte.

6. Liefde is liefde
Ruben en Mychal willen graag samen papa worden: 'Je weet dat het niet evident is als mannenkoppel. En dan wordt in eerste instantie aan adoptie gedacht.' Met de bijzondere hulp van hun zussen proberen ze samen een baby te maken.

Maar hoe kan alleenstaande wenspapa Sybe zijn droom in vervulling brengen? Welke opties heeft hij?

Bewust alleenstaande mama Linne ontdekt op 34-jarige leeftijd dat ze geen eicellen meer heeft. Ze moet dus een beroep doen op een zaaddonor én een eiceldonor om zwanger te kunnen worden.

Radio2-presentatrice Karolien Debecker wou geen anonieme zaaddonor. Daar heeft ze nooit over getwijfeld. Ze wil later aan haar zoontje kunnen vertellen waar hij vandaan komt.

7. Ice Ice Baby
Diepvriezers spelen een cruciale rol bij het bewaren van eicellen, zaadcellen én embryo’s. Nele vindt het een gek idee dat er mini-mensjes bewaard worden in labo’s. ​

'Als wij ons twee mannekes hadden, hadden we nog twee bevruchte pogingen in de diepvries zitten. We bedachten: dat zijn op de een of andere manier onze kinderen, we kunnen die toch niet laten zitten of weggooien?', vertelt ook Tijs Vanneste.

Sylvie noemt haar zoontje ook wel eens haar ijsbeertje, omdat hij drie keer werd ingevroren! Haar fertiliteitstraject startte toen haar man kanker kreeg en ze samen besloten om zijn zaadcellen in te vriezen. Wat volgde was een zware strijd en niet alleen tegen kanker.

Eicellen invriezen lijkt een mooie oplossing voor jonge vrouwen die niet de juiste partner hebben en hun kinderwens willen veiligstellen. Maar een luxeoplossing blijkt het allerminst.

8. Made with love and science
Nele werd deze zomer mama, dankzij de wetenschap. Maar ze stelt zich de vraag hoe haar dochter binnen twintig, dertig, veertig jaar mogelijk kinderen zal krijgen? Hoeveel procent van de baby’s zal dan nog op de natuurlijke manier verwekt worden? En hoeveel door medisch ingrijpen? Omdat het moet of omdat het kan?

Tijdens haar zwangerschap leert ze Charlotte kennen. De baby in Charlotte’s buik werd als embryo genetisch gescreend, om een genetische fout te vermijden.

Wetenschapswatcher Hetty Helsmoortel vindt het als geneticus belangrijk dat haar kinderen later contact kunnen opnemen met hun zaaddonor. De wetenschap boekt heel wat vooruitgang en misschien zullen we in de toekomst wel zaadcellen en eicellen kunnen maken uit een eenvoudige huidcel?

Tot slot heeft Tijs Vanneste nog goede raad voor wie in de toekomst van ver of dichtbij met fertiliteitsuitdagingen in contact komt.

'Project Baby', een podcast van Radio2, nu te beluisteren op VRT MAX.